تابناک فارس به نقل از تسنیم: بخش عمدهای از جنگلهای زاگرس در استان فارس است که اغلب شرایط مناسبی ندارند خشکیدگی، تخریب جنگل، آتشسوزی، تهیه ذغال و قطع درختان عمدهترین عامل نابودی جنگلهای زاگرس است.
شرایط بیمارگونه بلوطهای زاگرس تهدید جدی است و همین اواخر معاون فنی اداره کل منابع طبیعی استان فارس اعلام کرد که 89 هزار هکتار از درختان جنگلی بلوط فارس دچار خشکیدگی شدهاند.
از طرفی امسال بیشترین تعداد آتشسوزیها را در پهنه وسیع جنگلهای زاگرس داشتیم به نحوی که آتشسوزیها از نظر تعداد 3 برابر و شامل بیش از 280 هکتار از عرصههای جنگلی زاگرس بوده است اما جدا از وقوع آسیبهای این چنینی انجام برخی فعالیتها در عرصههای جنگلی منجر به وقوع خسارتهای زیادی شده است.
با وجود اینکه طرح ملی "جنگلانه" در راستای حفظ و احیای جنگل چندسالی اجرا میشود اما به گفته کارشناسان با تخریب درختان و برداشت خاک از عرصه جنگلها 70 سال زمان میبرد تا یک سانتیمتر از خاک حاصلخیز جنگل تامین شود.
براساس اظهارات کارشناسان عمده خاک حاصلخیز جنگل با کشاورزی و شخم زدن زمین از بین رفته است. محمد ثابت، دبیر ملی طرح جنگلانه درباره آسیب وارد شده به عرصههای جنگلی میگوید: 10 سانتیمتر اولیه خاک جنگل اصلی و زنده است که شخم زمین برای کِشت، خاک را تا عمق40 و 50 سانتیمتر زیر و رو میکند.
به گفته وی خشکیدگی درختان جنگلی بلوط در پی اقدامات 5 دهه گذشته بوده است و جز این هم نمیشود انتظارداشت. ثابت معتقد است مردم زیادی در جنگل زندگی میکنند که معیشت آنها با فراز و فرودهای زیادی روبهرو بوده است که در این فراز و فرودها جنگلها آسیب دیدهاند.
تامین هر یک سانتیمتر خاک حاصلخیز 70 سال زمان میبرد
وی با بیان اینکه شخم حاشیه جنگلها سبب شده است که درختان از منابع خاک و آب دور بمانند، تصریح میکند: کشاورزی در جنگلها باعث شده که خاک تا عمق40تا 50 سانتیمتر زیر و رو شود.
دبیرملی طرح جنگلانه خاطرنشان میکند: در واقع 10 سانتیمتر اولیه خاک جنگل که اصلی و زنده است، از بین رفته و این درحالی است که هر یک سانتیمتر مربع خاک حاصلخیز 70 سال زمان میبرد که تأمین شود.
به گفته ثابت همچنین کشت زیر اشکوب، در زیر سایهانداز درخت باعث شده که قسمتی از ریشههای سطحی شکسته شوند و همین موضوع با گذشت زمان منجر به خشکیدگی و از بین رفتن درخت میشود.
وی یادآور میشود: در سالهای اول، دوم تا سال دهم به دلیل غنی بودن خاک ممکن است کشت معقولی باشد اما با گذشت سالها و با زیر و رو شدن و کُشته شدن خاک درواقع خاک ارزشمند پشت سدها رسوب میکند.
دو سوم جنگلهای زاگرس آسیب دیده است
دبیر ملی طرح جنگلانه با بیان اینکه در مجموع اقدامات صورت گرفته سیستم خود ایمنی درختان را ضعیف کرده است، یادآور میشود: در واقع با این روش درختان در برابر آفات نمیتوانند مقاومت کنند و دچار آفتهای مختلف و خشکیدگی میشوند.
ثابت با اشاره به اینکه به صورت کلی دو سوم جنگلهای زاگرس دچار آسیب شده است؛ عنوان میکند: همچنین بخشی کاملاً از دست رفته و بخشی دیگر هم بیمار یا در حال از بین رفتن است.
وی معتقد است حفظ و نگهداری یک سوم باقیمانده از جنگلها تنها با افزایش سطح آگاهی و مشارکت مردم امکانپذیر است.
ثابت با بیان اینک رویکرد در تمام دنیا به روز کردن جوامع روستایی است؛ یادآور میشود: درواقع تکنولوژی و ابزاری که در اختیار جوامع محلی است برطرفکننده مشکلات موجود نخواهد بود و لازم است که آموزش جوامع محلی در قالب مشارکتی برای حفظ جنگل در پیش گرفته شود.